استفاده از هوش مصنوعی در نگارش مقالات علمی به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در دنیای آکادمیک تبدیل شده است. این فناوری، در کنار مزایایی که دارد، چالش‌های قانونی و اخلاقی متعددی را نیز به همراه آورده است.
اخیرا مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم از تشکیل کمیته‌ای برای بررسی استفاده پژوهشگران از هوش مصنوعی در تولید مقالات خبر داد.
مقاله مرتبط: تاثیر هوش مصنوعی در توسعه شاهین شهر
به گزارش شاهین شهروند، استفاده از هوش مصنوعی در پژوهش‌های علمی و نگارش مقالات به یکی از موضوعات پرمناقشه در حوزه پژوهش تبدیل شده است. سؤالاتی مانند اینکه آیا بهره‌گیری از هوش مصنوعی اخلاق نشر را تحت تأثیر قرار می‌دهد یا تا چه حد استفاده از آن در نگارش مقالات قابل قبول است، مطرح می‌شوند و دیدگاه‌های متفاوتی در این زمینه وجود دارد.
هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان ابزاری کمکی برای بهبود نگارش مقالات علمی مفید باشد، اما استفاده از آن باید با رعایت اصول قانونی و اخلاقی صورت گیرد. پژوهشگران باید دقت داشته باشند که هرگونه استفاده از این ابزارها را به‌طور شفاف اعلام کنند و از تولید محتوای غیرمعتبر یا ناقض حقوق مالکیت فکری پرهیز نمایند.
با توجه به پیشرفت سریع این فناوری، انتظار می‌رود که در آینده قوانین و مقررات مشخص‌تری برای استفاده از هوش مصنوعی در پژوهش‌های علمی تدوین شود. تا آن زمان، رعایت اصول اخلاق پژوهشی و اطمینان از اصالت محتوا، از مهم‌ترین وظایف پژوهشگران در این حوزه است
برخی نشریات بین‌المللی رویکرد سخت‌گیرانه‌ای در قبال این موضوع اتخاذ کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر با سهل‌گیری بیشتری برخورد می‌کنند. در گفت‌وگویی با دکتر صمد نژاد ابراهیمی، مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی، رویکرد معاونت پژوهشی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت.
تشکیل کمیته در وزارت علوم برای هوش مصنوعی
دکتر نژاد ابراهیمی در این مصاحبه اظهار داشت: «بحث استفاده از هوش مصنوعی در پژوهش موضوعی جدید و داغ است و نمی‌توان برای آن نسخه‌ای کلی ارائه داد.»
وی از تشکیل کمیته‌ای زیرمجموعه کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش در وزارت علوم برای بررسی استفاده از هوش مصنوعی خبر داد و افزود: «در این کمیته، بایدها، نبایدها و پیامدهای استفاده از این ابزار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.»
مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی خاطرنشان کرد: «خروجی این کمیته یک توصیه‌نامه خواهد بود که نحوه استفاده پژوهشگران از این ابزار را پیشنهاد می‌کند. در سال‌های آینده، با پخته‌تر شدن این روش‌ها، آئین‌نامه‌ها و قوانین مربوطه تدوین خواهند شد.»
وی افزود: «اتحادیه اروپا و ناشران جهانی نیز در حال حاضر در برابر هوش مصنوعی همین رویکرد را در پیش گرفته و به انتشار توصیه‌نامه بسنده کرده‌اند.»
به گفته نژاد ابراهیمی، اعضای کمیته انتخاب شده‌اند و تلاش می‌شود تا پایان سال این توصیه‌نامه‌ها منتشر شوند.
