با نگاهی به روندهای جمعیتی سال‌های اخیر، کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش میانگین سنی جمعیت به یکی از دغدغه‌های مهم کشور تبدیل شده است. در این میان، استان اصفهان نیز با روندی مشابه، به‌سرعت به سوی پدیده سالمندی جمعیت پیش می‌رود؛ موضوعی که در صورت بی‌توجهی می‌تواند بر آینده اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی این استان تأثیرگذار باشد.
📌 می‌خواهید از اخبار شاهین شهر زودتر از بقیه آگاه شوید؟ ” ورود به صفحه اخبار “
بر اساس آمارهای رسمی، نرخ سالمندی در اصفهان در سال ۱۴۰۴ به ۱۳.۹ درصد رسیده است. به گفته‌ی کارشناسان حوزه سلامت، اگر این روند ادامه یابد، در دهه آینده جمعیت سالمند در اصفهان نه‌تنها دو برابر، بلکه ممکن است سه برابر شود. در حالی که در برخی کشورهای توسعه‌یافته، این فرایند در بازه‌ای ۶۰ ساله رخ داده، چنین تغییری در اصفهان تنها طی ۲۰ سال در حال شکل‌گیری است.
دلایل کاهش جمعیت جوان در اصفهان
عوامل متعددی در این مسیر تأثیرگذارند. از جمله:
- افزایش سن ازدواج و کاهش تمایل به فرزندآوری
- تغییر سبک زندگی خانواده‌ها و اولویت دادن به مسائل اقتصادی و رفاهی
- مهاجرت جوانان از استان به سایر مناطق یا خارج از کشور
- محدودیت‌های معیشتی و نگرانی‌های شغلی و مسکن
کارشناسان هشدار می‌دهند که زنگ خطر پیری جمعیت برای اصفهان به صدا درآمده است. متأسفانه، زیرساخت‌های شهری و اجتماعی اصفهان برای مواجهه با یک جامعه سالمند، هنوز آماده نیست. نبود خدمات مناسب برای سالمندان، فقدان برنامه‌ریزی برای سلامت این گروه و کمبود فضاهای شهری مناسب، از جمله چالش‌های پیش‌رو هستند.
راهکارهای پیشنهادی برای کنترل این روند رشد جمعیت سالمند در اصفهان
در همین راستا، مسئولان بهداشت استان اصفهان از ضرورت اجرای سیاست‌های تشویقی و فرهنگی برای افزایش نرخ فرزندآوری و حفظ تعادل جمعیتی سخن گفته‌اند. برخی از راهکارها عبارت‌اند از:
- آگاه‌سازی عمومی از اهمیت فرزندآوری و اثرات آن بر آینده استان
- ایجاد تسهیلات ویژه برای زوج‌های جوان مانند وام مسکن، بیمه فرزند و مرخصی‌های حمایتی
- حمایت از مادران شاغل و کارفرمایانی که به خانواده‌محور بودن اهمیت می‌دهند
- تقویت آموزش در مدارس و رسانه‌ها برای تغییر نگرش نسبت به تشکیل خانواده
از سوی دیگر، بهینه‌سازی خدمات برای سالمندان، مانند مناسب‌سازی فضاهای عمومی، توسعه خدمات بهداشت و درمان ویژه، و طراحی شهرهای دوستدار سالمند نیز از الزامات اجتناب‌ناپذیر آینده‌ی اصفهان است.
سخن پایانی
اگرچه پدیده‌ی کاهش جمعیت جوان و رشد جمعیت سالمند در اصفهان تنها محدود به اصفهان نیست و در سطح کشور نیز مطرح است، اما شدت و سرعت آن در این استان نشان می‌دهد که باید هرچه سریع‌تر برنامه‌ریزی‌های جامع در سطح استان آغاز شود. توجه به سلامت جمعیت، جوان‌سازی ساختار اجتماعی و آماده‌سازی برای آینده، تنها راه تضمین پایداری و رشد اصفهان خواهد بود.
💬 آیا شما هم دغدغه‌های مشابهی دارید؟ نظرتان را همین پایین بنویسید، گفت‌وگو را از همین‌جا شروع کنیم.
